Obezite ve Gebelik
Obezite Nedir ?
Vücut kitle indeksinin (Ağırlık (kg) / Boy2 (m) 25’ in üzerinde olması aşırı kilolu olma durumu; 30 ve üzeri olması ise obezite olarak tanımlanır. Son 30 yıl içinde daha hareketsiz yaşam, kötü beslenme ve yaşam tarzında ortaya çıkan değişiklikler sonucunda obezite ve neden olduğu sorunlar küresel bir sorun haline gelmiştir. Obezite dünya üzerinde farklı ülke ve ırk-etnik gruplarda değişen sıklıklarda izlenmektedir. Siyahlar, latinler ve beyazlarda asyalılara göre daha sık izlenmektedir.
Obezite Gebelik Üzerinde Hangi Olumsuz Koşullara Yol Açar ?
Düşük ve tekrarlayan gebelik kayıpları (Canlı doğum olmaksızın, 2 veya daha fazla ardışık klinik gebelik kaybının olması), doğumsal kalp anomalileri (Kalp, omurga,yüz, kol-bacak), annede uyku apnesi,gestasyonel diabet (gebelik şekeri), preeklampsi, yağlı karaciğer, erken doğum, sezaryenle doğum gereksiniminde artış, yara yeri problemleri, bacak damarlarında pıhtı tıkaçlarının oluşumu gibi sorunlarla daha çok karşılaşılmaktadır. Bunun dışında doğacak çocukta metabolik sorunlar ve çocukluk çağı astımı ile obezitenin eşlik ettiği gebeliklerde daha sık karşılaşılmaktadır.
Gebelik öncesi hazırlık döneminde kilo vermek en çok tercih edilen yaklaşımdır. Gebe kaldıktan sonra diyet, egzersiz, davranışsal değişiklikler (Beslenme, yaşam tarzı) kilo kontrolü için gereklidir. Vücut kitle indeksi 25-30 arasında olan kadınlarda gebelik sırasında 6,8-11,3 kg, vücut kitle indeksi 30 ve üzeri olan kadınlarda ise 5-9 kg arasında bir kilo artışı önerilir.
Obezite Cerrahisinden Ne Kadar Süre Sonra Gebe Kalmalıyım ?
Cerrahiden sonra en az 12-24 aylık bir süre sonra planlı gebelik düşünülmelidir.
Obezite Prenatal Tanı Testlerini Etkiler mi?
Annenin vücut kitle indeksinin yüksek oluşu Down sendromu ve sık karşılaşılan sayısal kromozom bozuklukları için yapılan tarama testlerinin performansını düşürebilir. Anne kanında yapılan fetal DNA testleri için ilk alınan örnekte sonuç verilememesi nedeni ile ikinci bir kan örneğinin alınması gerekebilir. Ultrasonografi ile fetal anomalilerin yakalanmasında zorluklarla karşılaşılabilir (Ultrasonografi ile % 20 daha az tanı konabilir).
Gebelik Sırasında Karşılaşılan Metabolik Sorunlar
Artan insülin direnci nedeni ile gebelik şekeri (Gestasyonel diyabet) taraması gebeliğin ilk trimesterinde yapılmalı, tarama negatif gelse bile 24-28. gebelik haftaları arasında tekrarlanmalıdır.
Obezitenin Gebelikte Yol Açtığı Dolaşım Sorunları
Vücut kitle indeksinin yüksek oluşu ister gebe olsun isterse gebe olmasın tüm bireyler için bacaklarda pıhtı oluşumu ve akciğere pıhtı atma olayı (Pulmoner emboli) için risk faktörüdür. Gebeliğin de özellikle bacak damarlarında pıhtı oluşumu için risk faktörü olduğu göz önüne alındığında, vücut kitle indeksi yüksek olan gebeler, dikkatli izlenmelidir. Eğer hipertansiyon, uzun süre hareketsiz kalınan durumlar, çoğul gebeliğin varlığı, yardımcı üreme teknikleri ile elde edilen gebeliğin varlığı gibi durumlar eşlik ediyorsa doktorunuzun bir kalp damar cerrahı ile beraber, pıhtı oluşumu ve emboli riskini önlemek veya azaltmak için bazı koruyucu önlemler alınması gerekebilir.
Doğum Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar
Obezitenin eşlik ettiği gebeliklerde sezaryenle doğum sıklığı, doğum indüksiyonu (Doğum ağrılarının ilaçla başlatılıp devam ettirilmesi) ihtiyacı daha sık karşımıza çıkar. Özellikle anne karnındaki bebeğin iri olduğu durumlarda doğumda omuz takılması durumuna karşı dikkatli olunmalıdır. Doğum sonrası dönemde annenin uzun süre hareketsiz kalmasından kaçınılmalı, ayağa erken kalkması sağlanmalıdır. Sezaryenle doğumun gerçekleştirildiği durumlarda pıhtı atma riskine karşı özellikle ilk 15 gün doktorunuzca verilen önerilere mutlaka uyun.
Kaynak
Obesity in Pregnancy: ACOG Practice Bulletin(Number 230). Obstet Gynecol, 2021; 137:e128-e143
https://www.acog.org/womens-health/faqs/obesity-and-pregnancy